دلال و اجرت و دفتر و مخارج دلالی

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 امتیاز 4.65 (تعداد رای 13)

‌باب ششم - دلالی

‌فصل اول - كلیات

ماده 335 - دلال كسی است كه مقابل اجرت واسطه انجام معاملاتی شده یا برای كسی كه می‌خواهد معاملاتی نماید طرف معامله پیدا می‌كند.‌اصولاً قرارداد دلالی تابع مقررات راجع وكالت است.

ماده 336 - دلال می‌تواند رشته‌های مختلف دلالی نموده و شخصاً نیزتجارت كند.

ماده 337 - دلال باید نهایت صحت و روی صداقت طرفین معامله را جزئیات راجعه معامله مطلع سازد ولو اینكه دلالی را فقط برای یكی‌ طرفین بكند - دلال مقابل هر یك طرفین مسئول تقلب و تقصیرات خود می‌باشد.

ماده 338 - دلال نمی‌تواند عوض یكی طرفین معامله قبض وجه یا تأدیه دین نماید و یا آنكه تعهدات آنها را موقع اجرا گذارد مگر اینكه‌اجازه‌نامه مخصوصی داشته باشد.

ماده 339 - دلال مسئول تمام اشیاء و اسنادی است كه ضمن معاملات او داده شده مگر اینكه ثابت نماید كه ضایع یا تلف شدن اشیاء یا اسناد‌مزبوره مربوط شخص او نبوده است.

ماده 340 - موردی كه فروش روی نمونه باشد دلال باید نمونه مال‌التجاره را تا موقع ختم معامله نگاه بدارد مگر اینكه طرفین معامله او را ‌این قید معاف دارند.

ماده 341 - دلال می‌تواند زمان واحد برای چند آمر یك رشته یا رشته‌های مختلف دلالی كند ولی این صورت باید آمرین را این ترتیب و‌امور دیگری كه ممكن است موجب تغییر رأی آنها شود مطلع نماید.

ماده 342 - هر گاه معامله توسط دلال واقع و نوشتجات و اسنادی راجع آن معامله بین طرفین توسط او رد و بدل شود صورتی كه امضاها‌راجع اشخاصی باشد كه توسط او معامله را كرده‌اند دلال ضامن صحت و اعتبار امضاهای نوشتجات و اسناد مزبور است.

ماده 343 - دلال ضامن اعتبار اشخاصی كه برای آنها دلالی می‌كند و ضامن اجرای معاملاتی كه توسط او می‌شود نیست.

ماده 344 - دلال خصوص ارزش یا جنس مال‌التجاره كه مورد معامله بوده مسئول نیست مگر اینكه ثابت شود تقصیر جانب او بوده.

ماده 345 - هر گاه طرفین معامله یا یكی آنها اعتبار تعهد شخص دلال معامله نمود دلال ضامن معامله است.

ماده 346 - صورتی كه دلال نفس معامله منتفع یا سهیم باشد باید طرفی كه این نكته را نمی‌داند اطلاع دهد و الا مسئول خسارات وارده‌بوده و علاوه پانصد تا سه هزار ریال جزای نقدی محكوم خواهد شد.

ماده 347 - صورتی كه دلال معامله سهیم باشد با آمر خود متضامناً مسئول اجرای تعهد خواهد بود.

‌فصل دوم - اجرت دلال و مخارج

ماده 348 - دلال نمی‌تواند حق دلالی را مطالبه كند مگر صورتی كه معامله راهنمایی یا وساطت او تمام شده باشد.

ماده 349 - اگر دلال برخلاف وظیفه خود نسبت كسی كه او مأموریت داده نفع طرف دیگر معامله اقدام نماید و یا برخلاف عرف تجارتی‌محل طرف مزبور وجهی دریافت و یا وعده وجهی را قبول كند مستحق اجرت و مخارجی كه كرده نخواهد بود علاوه محكوم مجازات مقرر‌برای خیانت امانت خواهد شد.

ماده 350 - هر گاه معامله مشروط شرط تعلیقی باشد دلال پس حصول شرط مستحق اجرت خواهد بود.

ماده 351 - اگر شرط شده باشد مخارجی كه دلال می‌كند او داده شود دلال مستحق اخذ مخارج خواهد بود ولو آنكه معامله سر نگیرد. همین‌ترتیب موردی نیز جاری است كه عرف تجارتی محل پرداخت مخارجی كه دلال كرده حكم كند.

ماده 352 - صورتی كه معامله رضایت طرفین یا واسطه یكی خیارات قانونی فسخ بشود حق مطالبه دلالی دلال سلب نمی‌شود‌مشروط بر اینكه فسخ معامله مستند دلال نباشد.

ماده 353 - دلالی معاملات ممنوعه اجرت ندارد.

ماده 354 - حق‌الزحمه دلال عهده طرفی است كه او را مأمور انجام معامله نموده مگر اینكه قرارداد خصوصی غیر این ترتیب را مقرر بدارد.

ماده 355 - حق‌الزحمه دلال واسطه قرارداد مخصوصی باید معین شده باشد و الا محكمه با رجوع اهل خبره و رعایت مقتضیات زمانی و‌مكانی و نوع معامله حق‌الزحمه را معین خواهد كرد.

فصل سوم - دفتر

ماده 356 - هر دلال باید دفتری داشته و كلیه معاملاتی را كه دلالی او انجام گرفته ترتیب ذیل آن ثبت نماید:

  1. اسم متعاملین.
  2. مالی كه موضوع معامله است.
  3. نوع معامله.
  4. شرایط معامله با تشخیص اینكه تسلیم موضوع معامله فوری است یا وعده است.
  5. عوض مالی كه باید پرداخته شود و تشخیص اینكه فوری است یا وعده است وجه نقد است یا مال‌التجاره یا برات صورتی كه برات باشد‌ رؤیت است یا وعده.
  6. امضاء طرفین معامله مطابق مقررات نظامنامه وزارت عدلیه.

‌دفتر دلالی تابع كلیه مقررات راجع دفاتر تجارتی است.